Wat is een onrechtmatige daad precies? Volgens de wet, artikel 6:162 lid 1 BW, gaat het om: “hij, die jegens een ander een onrechtmatige daad pleegt, welke hem kan worden toegerekend, is verplicht de schade die de ander dientengevolge lijdt, te vergoeden.” Het gaat dus om een aantal vaste eisen, op basis waarvan je kunt bepalen of er sprake is van een onrechtmatige daad: 1) een onrechtmatige handeling, 2) die toerekenbaar is aan de veroorzaker, 3) schade die daaruit ontstaan is, 4) causaal verband tussen de handeling en de schade en 5) relativiteit.
Onrechtmatige daad uit handelen
Het meest bekende is het handelen van iemand waaruit schade ontstaat. Iedereen weet wel, dat als iemand een steen door een ruit gooit, waardoor de ruit kapot gaat, dat dat handelen, naast het feit dat vernielingen aanbrengen strafrechtelijk gezien al een handeling is die niet mag, tevens gezien kan worden als onrechtmatig.
Of iemand rijdt tegen de auto van een ander aan, waardoor die ander schade heeft aan zijn auto; zijn eigendom. In al deze gevallen kan degene die deze schade veroorzaakt heeft, aansprakelijk gesteld worden voor deze schade.
Onrechtmatige daad uit nalaten
Minder bekend is dat ook het nalaten te handelen (zeg maar: het niet-doen) aangemerkt kan worden als een onrechtmatige daad. Hierbij kan gedacht worden aan het niet in acht nemen van zorgvuldigheidseisen, waardoor gevaar ontstaat. Een van de bekendste voorbeelden hiervan is het Kelderluik-arrest, waarbij verzuimd was cafébezoekers te waarschuwen voor een openstaand kelderluik door middel van bijvoorbeeld afzettingslint of gevaarborden te plaatsen. Doordat de cafébezoekers hier niet op gewezen waren is er gevaar ontstaan: er is iemand door het openstaande luik de kelder in gevallen en er is zwaar letsel ontstaan.
Maar ook dichter bij huis kun je dit zoeken. Als je bijvoorbeeld met een rood waarschuwingslampje in de auto langs de kant van de snelweg komt te staan. Elke bestuurder van een auto weet dan: de auto direct aan de kant zetten! Je belt de ANWB op en vraagt of een wegenwacht je kan komen helpen of wegslepen. Als de wegenwacht het euvel verhelpt en je kunt weer de weg op, is er niets aan de hand. Maar wat gebeurt er als de wegenwacht aangeeft dat je best nog een stukje door kunt rijden naar de garage om het euvel daar te laten verhelpen. Wie is dan aansprakelijk als je auto dan na een paar meter rijden opnieuw uitvalt en je nu ook behoorlijke schade aan de motor hebt opgelopen? Is dat de wegenwacht die aansprakelijk gehouden kan worden? Heeft de wegenwacht zorgvuldig gehandeld door het waarschuwingslampje te negeren en te adviseren zelf naar de garage door te rijden (handelen/nalaten)? Is daardoor de schade ontstaan (causaal verband)? Onlangs meldde een klant van ons zich bij ons met deze vraag en hebben wij deze klant bijgestaan in deze discussie met de ANWB.
Of er nu een daad gepleegd is of dat er juist is nagelaten te handelen, telkens moet afgevraagd worden of het handelen (of het nalaten) toerekenbaar is, schade heeft opgeleverd en of er een causaal verband tussen die twee bestaat.
Denk jij iemand aansprakelijk te kunnen stellen omdat er voldaan is aan de eisen van een onrechtmatige daad? Meld je dan bij ons, dan kunnen wij jou helpen de schade die daaruit voortgekomen is, te verhalen op de veroorzaker ervan.