Inleiding
AI horen we heden ten dage overal en constant. Er zijn zelfs critici die zeggen dat AI het menselijk denken gaat overnemen. Of het zo ver komt, mag betwijfeld worden. Want hoe goed AI ons gaat helpen, de menselijk creativiteit zal voorlopig onaantastbaar blijven.
Omdat AI ons zoveel kan brengen, brengt dat ook direct het risico van “het klopt wel” met zich mee. Op internet zijn tal van modelovereenkomsten te vinden waarbij alleen nog maar een paar gegevens ingevuld hoeven te worden. Naast modelcontracten ontdekken steeds meer mensen hoe handig ChatGPT is voor juridische vragen, of zelfs voor het opstellen van een overeenkomst. Het gemak dient de mens!
ChatGPT en modellen
Wie raadpleegt ChatGPT of Bing AI niet? Kunstmatige intelligentie is zo makkelijk! Er zijn inmiddels zelfs al cursussen om je te helpen hoe je kunstmatige intelligentie goed kunt leren gebruiken door de juiste sleutelwoorden, opdrachten en dergelijke in te voeren. Je kunt ChatGPT vragen een samenvatting te laten maken van een bespreking die je hebt gehad, of een beleidsstuk laten opstellen voor je bedrijf, of in tien punten weer te geven wat de voor- en nadelen zijn van kernenergie.
Op internet kan je een model huurcontract vinden of andere modelcontracten. Er zijn websites die je de mogelijkheid bieden om gegevens in te vullen waarna er een contract uitrolt.
Maar pas op, hoe handig het ook lijkt, ervaring heeft geleerd dat het gebruik van modellen en kunstmatige intelligentie niet zonder risico’s is. Sterker nog, in onze praktijk zien wij dat mensen mooi klinkende zinnen in de overeenkomst overnemen van AI, maar als wij doorvragen wat men bedoeld heeft en wat er nu staat, blijkt dat men niet de reikwijdte kent van de overgenomen zin. En vaak wordt er dan ook iets overgenomen – klinkt mooi, zal wel kloppen – dat in een conflict precies de andere kant op werkt.
Wel geeft de AI van Bing de opmerking “raadpleeg een jurist”. Maar ja, dat doet Bing nadat hij een mooi contract heeft opgeleverd. Dus ja, waarom zou je nog? Onderstaande voorbeelden uit onze praktijk leren waarom je toch beter vooraf contact met ons op kan nemen.
ChatGPT en modellen in de praktijk
In onze praktijk had een klant een model huurovereenkomst van internet, deels gecreëerd door AI, geplukt en de openstaande velden ingevuld. De klant verhuurde als particulier een kantoorruimte. De verhuurder, onze klant, wilde eerst kijken of de huurder een goede huurder was en koos ervoor een halfjaar contract aan te gaan. Hij wilde daarmee bereiken dat het huurcontract van rechtswege zou aflopen.
Als snel liep de samenwerking niet goed en werd de huur te laat betaald. De klant dacht dat hij met een halfjaar contract makkelijk van de huurder af zou zijn. Maar de huurder ging niet uit het pand. Toen werd juridisch advies ingewonnen. Er bleek in het door AI gecreëerde contract te staan dat er moest worden opgezegd. Dat had de klant niet gedaan want het zou toch van rechtswege aflopen? Hij kende überhaupt ook niet de juridische consequenties daarvan. Met (tijdige) opzegging en ontruimingsbescherming voor de huurder kwam de klant in de problemen. Dit kwam de klant duur te staan. De huurder hebben we er wel uit gekregen, maar goedkoop bleek duurkoop. Een modelcontract lijkt een goedkope en snelle oplossing, maar er zitten risico’s aan dat er bepalingen in het model staan die je liever niet had gewild en waarvan je de consequenties niet overziet. Afstemming van een contract met een jurist kost je wel wat, maar dat is een stuk minder duur dan als je naar de rechter moet.
In een andere huurkwestie had een particuliere klant zijn kantoorruimte verhuurd en hiervoor een ROZ model huurovereenkomst 230a van internet gebruikt. De Algemene Bepalingen waren niet aan de huurder verstrekt. Er was niet onderaan het huurcontract een kruisje gezet dat de Algemene Bepalingen waren verstrekt aan de huurder en de huurder had niet afzonderlijk een handtekening gezet voor ontvangst van de Algemene Bepalingen. De klant kwam hierdoor in de problemen toen er discussie ontstond over onderhoud, aanspraak op een boete, vergoeding van juridische kosten en dergelijke zaken. Een modelcontract was op zich niet verkeerd, maar als je niet zo goed weet hoe alles werkt, kan je makkelijk steken laten vallen waarvan je later dan de nadelige gevolgen ondervindt.
Een andere particuliere klant zat in de problemen bij de verhuur van woonruimte toen hij ineens werd gebeld door iemand die hem vertelde dat hij de huur had overgenomen van de zittend huurder en kon aantonen dat hij al huur had betaald aan de zittend huurder. De klant werd hierdoor overvallen en accepteerde de nieuwe huurder, maar een contractovername werd niet geregeld. Ook is er nooit een nieuw huurcontract op papier gekomen. De nieuwe huurder bleek al gauw geen betalende huurder met alle gevolgen van dien. In dit geval had een korte check op ChatGPT de klant kunnen leren dat contractovername zonder toestemming van de verhuurder niet mogelijk is. Laat je niet overvallen, maar bel direct ons kantoor wat je met een juridisch vraagstuk aan moet.
ChatGPT en jurist
Deze voorbeelden uit onze praktijk gaan over huurcontracten. Maar ook voor andere modelcontracten zoals voor arbeidsovereenkomsten, koopovereenkomsten, of welke overeenkomst dan ook, zijn er risico’s op fouten. Standaardteksten zijn niet toegesneden op jouw specifieke situatie of wensen. Zonder juridische achtergrond kan je niet de consequenties overzien van standaardbepalingen en had je achteraf gezien beter dingen anders willen vastleggen.
Het gebruik van een AI gecreëerd contract hoeft niet verkeerd te zijn. Maar leg een dergelijk contract toch voor aan onze specialisten, zodat wij de reikwijdte met je kunnen bespreken en eventueel kunnen aanpassen als dat nodig is. Onze specialisten kunnen je op alle rechtsgebieden ondersteunen, dus bel ons gerust.