In een eerder artikel hebben we het al gehad over dropshipping, een vorm van e-commerce waarbij de dropshipondernemer geen voorraad heeft maar de bestelling via een aanbieder rechtstreeks naar de eindklant laat sturen. Uit ons artikel werd al duidelijk dat daar veel mis is.
Maar wat blijkt! Steeds vaker worden consumenten misleid door bedrijven die oneerlijke verkooptechnieken gebruiken. Deze misleiding komt voor in verschillende sectoren, zoals de kledingindustrie, fietsenwinkels en meubelzaken.
Digitale manipulatie bij webwinkels
Een bekend voorbeeld is de Chinese kledingwebwinkel SHEIN. Dit bedrijf verkoopt dagelijks duizenden goedkope kledingstukken. Op het eerste gezicht lijkt dat aantrekkelijk. Maar SHEIN gebruikt slimme digitale trucs, ook wel ‘dark patterns’ genoemd, om klanten over te halen meer te kopen dan ze van plan waren.
Voorbeelden van deze trucs zijn:
- Nep aftelklokken die doen alsof een aanbieding bijna afloopt.
- Meldingen als “Nog maar 1 op voorraad!”, terwijl dat niet altijd klopt.
- (Nep)beoordelingen van producten.
- Oneindig scrollen in de app of website.
- Schuldgevoel geven als je de winkel verlaat zonder iets te kopen.
Door deze technieken raak je als klant snel verleid om impulsaankopen te doen. Vaak gaat het om kleding van lage kwaliteit die al snel op de afvalberg belandt. Ondertussen lijdt het milieu én worden arbeiders onderbetaald in fabrieken waar ze lange dagen maken.
Nepaanbiedingen bij fietsenwinkels
Ook in de fietsbranche komen misleidende verkooppraktijken voor. De Consumentenbond onderzocht 30 fietsenwinkels. Bij de helft werd gesjoemeld met prijzen. Wat bleek?
- Winkels adverteren met grote kortingen op zogenaamde ‘adviesprijzen’. Maar die prijzen zijn vaak nooit echt gerekend.
- Sommige acties (‘op=op’ of ‘alleen vandaag geldig’) zijn nep. De producten zijn de volgende dag gewoon weer te koop.
- Er worden aftelklokken gebruikt om druk te zetten op klanten.
- In sommige gevallen gaven verkopers aan dat de korting gebaseerd is op de prijs van een andere winkel. Maar dat mag niet. Korting moet gebaseerd zijn op de prijs die de winkel zelf eerder heeft gevraagd.
Volgens de wet mag een verkoper alleen een korting tonen als de hogere ‘van-prijs’ in de 30 dagen daarvoor ook echt is gerekend. Veel winkels kenden deze regel niet of negeerden hem.
Oneerlijke acties bij meubelwinkels
Ook meubelzaken maken zich schuldig aan misleiding. Seats and Sofas is daar een bekend voorbeeld van. Deze winkelketen beloofde eerder beterschap na klachten van de Consumentenbond, maar hield zich daar niet aan. Wat ging er mis?
- Banken werden aangeprezen met prijzen die niet klopten. De prijs op het bord bleek vaak voor een kleiner model of een goedkopere stof te zijn.
- Sommige banken hadden drie verschillende prijzen: online, in de folder en op het prijskaartje in de winkel.
- Er werden acties beloofd zoals ‘tot € 500,00 terug voor je oude bank’. Maar dat bleek alleen te gelden als je eerst voor duizenden euro’s een nieuwe bank kocht.
Dit soort onduidelijkheid maakt het voor consumenten moeilijk om een eerlijke keuze te maken.
Wat kun je doen als consument?
Als consument heb je recht op duidelijke en eerlijke informatie. Je mag niet worden misleid. Daarom geven wij de volgende adviezen:
- Wees kritisch bij aanbiedingen. Vraag jezelf af of de korting wel echt is.
- Let op druktechnieken, zoals aftelklokken of meldingen als ‘laatste kans’. Dit zijn vaak trucs.
- Vergelijk prijzen bij meerdere winkels.
- Meld misleiding bij organisaties zoals de Consumentenbond of de Autoriteit Consument & Markt (ACM).
Onze tip!
Ben je toch misleid of twijfel je over de eerlijkheid van een aanbieding? Neem dan contact op met onze consumentenrechtspecialisten. Die helpen je graag bij het maken van een klacht of het terugvorderen van onterecht betaalde bedragen.