Even kort: waarin verschilt een levenstestament van een testament?

Veel mensen hebben iets geregeld voor de situatie dat ze er niet meer zijn en hebben een testament laten opstellen bij een notaris. Wat veel mensen niet weten, is dat er ook voor de situatie dat je er nog wel bent, maar zelf geen beslissingen meer kan nemen, er ook een mogelijkheid is om iets te regelen. Je kunt namelijk ook een levenstestament laten opstellen.

Een korte uitleg

Veel mensen zijn zich ervan bewust dat na het overlijden veel zaken geregeld moeten worden en dat het belangrijk is daarbij voor het overlijden al keuzes te maken en zaken vast te leggen. Voor deze situatie legt men bijvoorbeeld vast wie na het overlijden de zaken moet regelen en wat daarbij belangrijk wordt gevonden.

Waar veel minder mensen zich van bewust zijn, is dat er ook voor het overlijden een situatie kan ontstaan waarbij men zelf niet meer de controle heeft en waarbij het eveneens van groot belang is nu alvast zaken te regelen. De situatie dus dat men er nog wel is, maar door een verslechterende gezondheid, bij voorbeeld een hersenbloeding of dementie, zijn of haar belangen niet meer (goed) kan behartigen.

Juist in een tijd waarin mensen steeds langer zelfstandig blijven, of zelfstandig moeten blijven, zal dit steeds vaker een probleem worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de eigen woning of een eigen bedrijf, maar ook aan wensen rondom de (medische) verzorging en het levenseinde. Deze problemen kun je voor zijn door bij de notaris een levenstestament op te stellen.

Het levenstestament

Het levenstestament is ervoor bedoeld om in zekere mate grip te houden over de keuzes die gemaakt moeten worden en daarbij zoveel mogelijk in eigen hand te houden wie hierover de regie zal gaan voeren, wanneer iemand dit zelf niet meer kan.

Wanneer hierover geen keuzes zijn gemaakt, zal het uiteindelijk aan de rechter zijn voor jou te beslissen en daarbij een keuze te maken wie jouw zaken zal gaan behartigen. Deze keuze kan een heel andere zijn dan die je zelf zou hebben gemaakt. Bovendien zitten er aan de procedure via de rechter een groot aantal nadelen, voor zowel degene wiens belangen behartigd moeten worden, alsook voor degene die dit zal gaan doen (de bewindvoerder). De procedure is vaak tijdrovend en de bewindvoerder is vervolgens gehouden tot (jaarlijkse) verslaglegging en het vragen van toestemming aan de rechter voor het verrichten van (ingrijpende) handelingen, zoals het verkopen van de woning.

Voor wie is een levenstestament handig?

Bij het opstellen van (het financiële gedeelte van) een levenstestament kunnen in principe twee verschillende situaties worden onderscheiden. De eerste situatie dat er (nog) een partner is en de tweede situatie dat je alleen bent, of in elk geval zonder partner.

In de eerste situatie maak je een levenstestament niet alleen voor jezelf, maar ook om ervoor te zorgen dat jouw partner, wanneer jij jouw zaken niet meer (goed) kunt behartigen, verder kan en hierdoor niet in de problemen komt.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan de eigen woning: wanneer je een hersenbloeding krijgt of dement wordt, dan zit jouw partner opeens “vast” in die eigen woning. Zonder jouw handtekening kan jouw partner immers het huis niet meer verkopen.

Met een levenstestament kan de ander toch verder. Je geeft als het ware nu alvast jouw handtekening aan de ander. Wat dit betreft, kun je een levenstestament vergelijken met een testament op de langstlevende: hierdoor kan de ander verder zonder afhankelijk te zijn van (in dit geval) de rechter.

In de tweede situatie gaat het meer om jezelf en wie de regie mag voeren over jouw financiën; wie geeft jou het vertrouwen om in de situatie dat je zelf niet meer (goed) in staat bent jouw financiële zaken te regelen dit voor jou te doen.

Het medisch gedeelte van het levenstestament

Het levenstestament kent voorts, naast het hiervoor genoemde financiële gedeelte, een zogenaamd medisch gedeelte. In dit gedeelte kun je jouw wensen op immaterieel gebied, zoals de genoemde (medische) verzorging en het levenseinde, vastleggen. Ook kunnen er in het levenstestament wensen worden opgenomen betreffende de (persoonlijke) bezittingen, zoals meubels en dergelijke, bij het verlaten van de woning.

Het is overigens van belang om bij de keuzes die je in jouw levenstestament vastlegt voor ogen te houden dat jouw situatie kan veranderen en de wensen die je hebt dat dus ook kunnen.

Hierdoor kan het zijn dat de in het levenstestament vastgelegde wensen niet meer de wensen zijn die je op dat moment had. Het is dus zeker op het gebied van de medische wensen van belang dat je jouw wensen op dit gebied geregeld actualiseert aan jouw situatie, anders verliest het levenstestament op dit punt zijn waarde.

Meer informatie over het levenstestament nodig?

Onze collega’s van het notariaat kunnen jou voorlichten over alle aspecten van het levenstestament en een op jouw individuele situatie toegesneden levenstestament voor jou opstellen. Voor meer informatie over dit onderwerp kun je contact met ons opnemen.